8 तासांचे एकाकीपण आणि 8 तास उपाशी राहणे जवळ जवळ एकच; जाणून घ्या एकाकी राहण्याचे तोटे
ऋषभ | प्रतिनिधी
माणूस हा ‘सामाजिक प्राणी’ आहे. माणूस एकटा राहू शकत नाही म्हणून असे म्हणतात. ज्या पद्धतीने माणसाला हवा, पाणी, अन्न आणि पोषणाची गरज असते. नेमक्या त्याच प्रकारच्या व्यक्तीला नेहमी दुसऱ्या व्यक्तीची गरज असते. एकटे राहणाऱ्या लोकांना अनेक प्रकारच्या शारीरिक आणि मानसिक समस्यांना सामोरे जावे लागते. ऑस्ट्रियाच्या ‘व्हिएन्ना युनिव्हर्सिटी’ आणि ब्रिटनच्या ‘केंब्रिज युनिव्हर्सिटी’च्या संशोधकांच्या मते, आठ तासांचा एकटेपणा माणसाच्या आतील सकारात्मक ऊर्जा कमी करतो. त्याचप्रमाणे आठ तास अन्न न खाल्ल्याने शरीर थकते, आठ तास एकटे राहणे मानसिक रित्या तितकेच दमवणारे आहे.
ब्रिटनमधील व्हिएन्ना विद्यापीठ आणि केंब्रिज विद्यापीठाच्या संशोधकांचा दावा
ही गोष्ट सिद्ध करण्यासाठी ऑस्ट्रियाच्या ‘युनिव्हर्सिटी ऑफ व्हिएन्ना’ आणि ब्रिटनच्या ‘केम्ब्रिज युनिव्हर्सिटी’च्या एका विशेष टीमने प्रयोगशाळेपासून ते फील्ड वर्कपर्यंत एका गोष्टीकडे लक्ष वेधले ते म्हणजे जे लोक एकटे राहतात आणि जे लोक अधिक लोकांच्या सहवासात राहतात. गर्दीत राहणारे लोक, एकटे राहणाऱ्या लोकांपेक्षा अधिक वेगाने प्रभावित होतात.एकटे राहणाऱ्यांच्या शरीरात ऊर्जेची कमतरता निर्माण होते आणि हे होमिओस्टॅटिक प्रतिसादात बदल झाल्यामुळे होते. जो व्यक्ती सामाजिक नसतो त्या व्यक्तीस जर अचानक अनेक लोकांच्या मध्ये सोडले तर , त्यास मानसिक त्रास होऊ शकतो.
अन्नाची कमतरता आणि एकाकीपणामुळे शरीरात ऊर्जा कमी होते
प्रयोगशाळेत केलेल्या संशोधनानुसार, सामाजिक अलगाव आणि अन्नाचा अभाव यामध्ये एक विशेष प्रकारची समानता आढळून आली आहे. संशोधनानुसार, ऑस्ट्रियातील व्हिएन्ना विद्यापीठातील मानसशास्त्रज्ञ अॅना स्टिजोविक आणि पॉल फोर्ब्स यांचे म्हणणे आहे की, दोन्ही प्रकरणांमध्ये शरीरात खूप थकवा आणि उर्जेची कमतरता असल्याचे दिसते. जे खूपच आश्चर्यकारक आहे. शरीरात अन्नाची कमतरता असेल तर प्रत्यक्षात ऊर्जा पूर्णपणे संपते.
हे संशोधन 30 महिलांवर करण्यात आले
प्रयोगशाळेत केलेल्या संशोधनात 30 महिला स्वयंसेविकांवर तीन दिवस प्रत्येकी आठ तास संशोधन करण्यात आले आहे. या महिला स्वयंसेविकांना एक दिवस एकटे आणि एक दिवस अन्नाशिवाय ठेवण्यात आले होते. त्यानंतर त्यांना जेवण देण्यात आले पण त्यांना एकटे ठेवण्यात आले. या महिलांमध्ये तणाव, मूड आणि थकवा स्पष्टपणे दिसत होता. हृदयाचे ठोके आणि लाळेच्या कोर्टिसोलची पातळी लक्षणीयरीत्या वाढलेली दिसून आली. हे संशोधन करण्यासाठी, ऑस्ट्रिया, इटली किंवा जर्मनीमध्ये राहणार्‍या 87 सहभागींचा त्यात समावेश करण्यात आला.
एप्रिल ते मे 2020 दरम्यानचा कोविड-19 लॉकडाऊन हा पूर्णपणे निकष मानण्यात आला. सहभागींनी किमान आठ तास पूर्ण एकांतवासात घालवले आणि त्यांना स्मार्टफोनद्वारे प्रश्नांची उत्तरे देण्यास सांगण्यात आले. लॅब टेस्टमध्ये विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे अॅपवर द्यायची होती. त्यामुळे त्यांचा ताण, मनःस्थिती आणि थकवाही मोजला जात होता. एकटेपणामुळे लठ्ठपणाही वाढतो. तसेच मानसिक नुकसानही अधिक आहे. सामाजिकदृष्ट्या अलिप्त राहिल्यामुळे अकाली मृत्यूचा धोकाही खूप जास्त असतो. दुसरीकडे, काही लोकांना एकटे राहणे खूप आवडते.
