प्रोजेक्ट भीष्म : भारताने बांधले जगातील पहिले आपत्ती रुग्णालय, आठ मिनिटांत मिळणार उपचार; पंतप्रधान मोदींची ही ‘ब्रेन चाइल्ड’ योजना नेमकी काय आहे ?
Goan Varta Live | प्रतिनिधी
वेबसाइट 28 ऑगस्ट | देशात जगातील पहिले आपत्ती रुग्णालय उभारण्यात आले आहे, जिथे रुग्णाला अवघ्या 8 मिनिटांत उपचार मिळणार आहेत. भीष्म प्रकल्पांतर्गत तयार करण्यात आलेले हे रुग्णालय कोणत्याही आपत्ती किंवा आपत्कालीन परिस्थितीत लोकांना उपचार देण्यासाठी मदत करेल. कुठेही आपत्ती किंवा आपत्कालीन परिस्थिती निर्माण झाल्यास रुग्णालय सज्ज राहणार असून अवघ्या 8 मिनिटांत रुग्णाला उपचार मिळणार आहेत. यासाठी एक टास्क फोर्स तयार करण्यात आला आहे, जो रुग्णालयाच्या तयारीपासून रुग्णांना उपचार देण्यापर्यंतच्या सर्व जबाबदाऱ्या पार पाडेल.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी गेल्या वर्षी भीष्म प्रकल्पाची घोषणा केली होती, त्यानंतर संरक्षण मंत्रालयाने भीष्म टास्क फोर्स तयार केला होता. आपत्ती रुग्णालयाला आरोग्य मैत्री असे नाव देण्यात आले असून त्याच्या बॉक्सला आरोग्य मैत्री क्लब असे नाव देण्यात आले आहे. या रुग्णालयाचे वैशिष्ट्य म्हणजे येथे केव्हाही आपत्कालीन स्थितीत पोहोचता येते आणि उपचारासाठी प्रत्येक सुविधा उपलब्ध आहे. क्ष-किरण आणि रक्ताचे नमुने घेण्यासाठी इकडे तिकडे धावण्याची गरज भासणार नाही. भारतातील शास्त्रज्ञांनी ते अशा प्रकारे तयार केले आहे की संपूर्ण रुग्णालय एका बॉक्समध्ये आहे. 720 किलो वजनाच्या कंटेनरमध्ये सर्व उपकरणे आहेत. हेलिकॉप्टरमधून पडून किंवा पाण्यातूनही त्यांना इजा होणार नाही.
त्याची खासियत काय आहे?
आपत्ती रुग्णालय सर्व आवश्यक उपकरणांनी सुसज्ज आहे. यात ऑपरेशन थिएटरपासून ते व्हेंटिलेटर चाचणी आणि एक्स-रे आणि रक्ताचे नमुने घेण्यासाठी प्रयोगशाळा आहेत. एअर व्हाइस मार्शल तन्मय रॉय यांनी सांगितले की, हे अशा प्रकारचे पहिले आपत्कालीन रुग्णालय आहे. यातील आणखी एक विशेष बाब म्हणजे हे संपूर्ण रुग्णालय सौरऊर्जेवर आणि बॅटरीवर चालते.आत्तापर्यंतच्या अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, कोणत्याही आपत्तीच्या काळात सुमारे दोन टक्के लोकांना तत्काळ गंभीर वैद्यकीय सेवेची गरज असते.
दीड कोटी रुपये खर्च
हे हॉस्पिटल बनवण्यासाठी सुमारे दीड कोटी रुपये खर्च झाले आहेत. इतर देशांना निर्यात करण्याच्या उद्देशाने त्याची निर्मिती करण्यात आली असून सध्या ती तीन देशांना मोफत दिली जाणार आहे. याबाबत सरकार लवकरच घोषणा करणार आहे.
डब्यात काय आहे हे सर्वसामान्य माणसालाही पाहता येणार आहे
विंग कमांडर मनीष यांनी सांगितले की, डब्यात काय आहे हे सामान्य माणूसही पाहू शकेल. बॉक्सवरील क्यूआर कोड camera gunच्या मदतीने उघडावा लागेल आणि बॉक्समध्ये काय आहे ते कळेल. याशिवाय तो कधी तयार झाला आणि त्याची एक्सपायरी डेट काय आहे याची माहितीही बॉक्सवर असेल. आपत्ती आली तर डॉक्टर पोहोचण्याआधी सामान्य माणूसही डबा उघडून उपचार घेऊ शकतो, असे ते म्हणाले.
कंटेनरमध्ये काय आहे
- कंटेनरमध्ये तीन लोखंडी फ्रेम्स आहेत, प्रत्येक फ्रेममध्ये 12 लहान बॉक्स आहेत. त्यानुसार 36 बॉक्स असून त्यात सर्व उपकरणे ठेवण्यात आली आहेत.
- तीन फ्रेम्समध्ये जनरेटर बसवला आहे.
- फ्रेमच्या वर 2 स्ट्रेचर देखील आहेत, जे ऑपरेशन थिएटरमध्ये बेड म्हणून वापरले जाऊ शकतात.
- प्रत्येक डब्यात स्वदेशी औषधे, उपकरणे आणि खाद्यपदार्थ ठेवण्यात आले आहेत.
- या सर्वांशिवाय अँटीबायोटिक किट, शॉक किट, चेस्ट इंजरी किट, एयर वे किट आणि बिल्डिंग किट देखील आहेत.
