EPFO अंतर्गत EPS-95 पेन्शन योजना काय आहे? योजनेमागील पात्रता, फायदे आणि एकंदरीत गणित
ऋषभ | प्रतिनिधी
EPS-95 – कर्मचारी पेन्शन योजना-1995 ही कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) द्वारे प्रदान केलेली सामाजिक सुरक्षा योजना आहे. या योजनेअंतर्गत संघटित क्षेत्रात काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना वयाच्या ५८ व्या वर्षी निवृत्तीनंतर पेन्शन मिळू शकते.
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी, एखाद्या कर्मचाऱ्याने किमान 10 वर्षे सेवा पूर्ण केलेली असावी, ज्यासाठी सलग सेवेत असणे आवश्यक नाही. ही योजना 1995 मध्ये सुरू करण्यात आली होती.
या योजनेत, दरमहा रु. 1000 ते रु. 2000 च्या दरम्यान निश्चित किमान पेन्शन मिळू शकते. याशिवाय इतरही अनेक सुविधांचा लाभ घेता येतो. या संदर्भात, EPFO – एक सेवानिवृत्ती निधी संस्था – EPS-95 फायदे स्पष्ट करते, पात्रता जे विद्यमान आणि नवीन दोन्ही सदस्यांसाठी उपलब्ध आहेत.
या योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकतो?
- सदस्यांना वयाच्या ५८ व्या वर्षी निवृत्तीनंतर पेन्शन मिळेल
- बेरोजगारीच्या बाबतीत वयाच्या 50 वर्षापूर्वी मुदतपूर्व सदस्य पेन्शन
- सेवेदरम्यान सदस्याला कायमस्वरूपी आणि संपूर्ण अपंगत्व आल्यास अपंगत्व निवृत्ती वेतन
- सदस्याच्या मृत्यूनंतर विधवा/विधुर पेन्शन (पॅरा 12(8) च्या पहिल्या तरतुदीसह) किंवा पेन्शनधारक
- सभासद/पेन्शनधारकाच्या मृत्यूनंतर 25 वर्षांपर्यंतच्या 2 मुलांसाठी एका वेळी बाल निवृत्ती वेतन
- सदस्य किंवा निवृत्तीवेतनधारकाच्या मृत्यूनंतर किंवा जोडीदाराच्या मृत्यूनंतर 25 वर्षांपर्यंतच्या 2 अनाथांना एका वेळी अनाथ पेन्शन
- अपंग बालक / अनाथ मुलाच्या संपूर्ण आयुष्यासाठी अपंग बालक / अनाथ निवृत्ती वेतन
- सदस्याच्या मृत्यूनंतर आणि कर्मचारी पेन्शन योजना 1995 अंतर्गत परिभाषित केल्यानुसार कुटुंब नसल्यास नामनिर्देशित पेन्शन सदस्याद्वारे योग्यरित्या आजीवन नामांकित व्यक्तीला दिले जाते.
- सदस्याच्या मृत्यूनंतर आश्रित वडिलांना किंवा आईला पेन्शन, जर सदस्याचे कुटुंब किंवा नॉमिनी नसेल
EPS अंतर्गत तुमच्या पेन्शनचं एकंदरीत सोप्पे गणित
EPF मधील पेन्शनची रक्कम सदस्याच्या पेन्शनपात्र पगारावर आणि पेन्शनपात्र सेवेवर अवलंबून असते. सदस्याची मासिक पेन्शन रक्कम खालील सूत्रानुसार मोजली जाते:
सदस्याची मासिक पेन्शन = पेन्शनपात्र वेतन X पेन्शनपात्र सेवा / 100
उदा. संघटित क्षेत्रातील कर्मचार्‍याला दरमहा रु. 15,000 पगार मिळत असल्यास. नियोक्ता या पगाराच्या 8.33 टक्के कर्मचार्‍यांच्या ईपीएस खात्यात योगदान देत असल्याने, दरमहा कर्मचार्‍याच्या ईपीएस खात्यात जमा होणारी रक्कम
रु. 15000 x 8.33/100 = रु. 1250 – याचा अर्थ कर्मचारी पेन्शन योजनेअंतर्गत कर्मचार्‍याला दरमहा सुमारे रु. 1250 मिळू शकतात.
