दुडूवार्ता | आकर्षण राहिलं नाही की गरजा बदलल्या ? भारतात सोन्याची विक्री का खालावली ? जाणून घ्या काय आहेत कारणं

Goan Varta Live | प्रतिनिधी
वेबडेस्क 2 ऑगस्ट | भारतीयांना अनेक शतकांपासून सोन्याबद्दल आकर्षण आहे. सोने संस्कृती आणि अर्थव्यवस्था या दोन्हीशी जोडलेलं आहे. तथापि, अलीकडील ट्रेंड सोन्याच्या विक्रीत विक्रमी घट झाल्याचे संकेत देत आहेत. त्यामुळे या बदलामागील कारणे शोधण्याचा प्रयत्न अर्थतज्ज्ञ आणि बाजारातील तज्ज्ञ करत आहेत.
सोन्याशी निगडीत अनेक प्रश्नांचा मागोवा घेताना आम्हाला काही ठोस कारणं सापडलीत जी खाली देण्यात आलेली आहेत

ग्राहकांच्या पसंती बदलणे
सोन्याच्या विक्रीत घट होण्यामागील एक प्रमुख कारण म्हणजे भारतीयांमधील बदलत्या ग्राहकांच्या पसंती. पारंपारिकपणे सोन्याचे सांस्कृतिक आणि सामाजिक मूल्य असते, अनेकदा दागिने म्हणून खरेदी केले जाते किंवा शुभ प्रसंगी आणि सणांमध्ये गुंतवणूक केली जाते. तथापि, तरुण पिढी स्टॉक, रिअल इस्टेट आणि डिजिटल मालमत्ता यासारख्या आधुनिक गुंतवणुकीकडे अधिक कल दर्शवते. हा बदल पारंपारिक सोने होल्डिंगच्या पलीकडे आर्थिक विविधीकरणाच्या उदयोन्मुख आकांक्षा आणि इच्छा प्रतिबिंबित करतो.

आर्थिक घटक
सोन्याच्या विक्रीत घट होण्यामागे अनेक आर्थिक घटकांचाही वाटा आहे. सोन्याच्या किमतीतील चढउतार, तसेच कोविड-19 साथीच्या आजारासारख्या घटनांमुळे उद्भवलेल्या आर्थिक अनिश्चिततेमुळे लोकांना त्यांच्या गुंतवणूक धोरणांचा पुनर्विचार करण्यास प्रवृत्त केले आहे. याव्यतिरिक्त, म्युच्युअल फंड आणि बॉण्ड्स सारख्या आर्थिक साधनांच्या वाढत्या उपलब्धतेमुळे भारतीयांना त्यांच्या बचतीचे मार्गी लावण्यासाठी पर्यायी मार्ग उपलब्ध झाला आहे, ज्यामुळे सोन्याचे सुरक्षित ठिकाण म्हणून आकर्षण कमी झाले आहे.

सरकारी धोरणे आणि विनिमय
सरकारी धोरणांचा भारतातील सोन्याच्या बाजारावर लक्षणीय परिणाम झाला आहे. सोन्यावरील वस्तू आणि सेवा कर (जीएसटी) लागू करण्यासारख्या उपायांमुळे सोने खरेदीच्या एकूण खर्चावर परिणाम झाला आहे, ज्यामुळे ते ग्राहकांना कमी आकर्षक बनले आहे. याव्यतिरिक्त, काळ्या पैशाला आळा घालण्यासाठी आणि डिजिटल व्यवहारांना प्रोत्साहन देण्याच्या प्रयत्नांमुळे सोन्याच्या विक्रीवर परिणाम झाला आहे, कारण सोने खरेदीसाठी रोख व्यवहार ही प्रचलित पद्धत होती.

डिजिटल गोल्ड प्लॅटफॉर्म लाँच
अलिकडच्या वर्षांत, डिजिटल गोल्ड प्लॅटफॉर्मच्या परिचयाने भारतीयांना सोन्यात गुंतवणूक करण्याचा सोयीस्कर आणि प्रवेशजोगी मार्ग उपलब्ध करून दिला आहे. हे प्लॅटफॉर्म लोकांना इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने सोने खरेदी आणि साठवण्याची परवानगी देतात. त्यामुळे भौतिक सोन्याची गरज संपते. प्रदीर्घ कालावधीत या ट्रेंडने लोकप्रियता मिळवली आहे, विशेषत: टेक-जाणकार लोकांमध्ये जे ऑनलाइन व्यवहारांची सुलभता आणि सोन्यात अल्प प्रमाणात गुंतवणूक करण्याच्या क्षमतेला महत्त्व देतात.

पर्यावरण आणि नैतिक विचार
वाढत्या पर्यावरणीय आणि नैतिक चिंतेमुळे काही ग्राहकांनी सोने खरेदी करण्याच्या त्यांच्या भूमिकेचे पुनर्मूल्यांकन करण्यास प्रवृत्त केले आहे. सोन्याच्या खाणकाम आणि खाणकामाचे अनेकदा पर्यावरणीय परिणाम होतात, ज्यामुळे पर्यावरणाबाबत जागरूक ग्राहक अधिक हिरवे गुंतवणुकीचे पर्याय शोधतात. याव्यतिरिक्त, सोन्याच्या खाण पद्धतींच्या नैतिक परिणामांबद्दल जागरूकतेने ग्राहकांना अधिक सामाजिक जबाबदार गुंतवणूक पर्याय शोधण्यास प्रवृत्त केले आहे.
